Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Digitalis purpurea & Blitum bonus-henricus

fotò
fotò
Gant-de-Nosto-Damo

Digitalis purpurea

Plantaginaceae Scrophulariaceae

Àutri noum : Erbo-di-campano, Escalapet, Peteirolo, Digitalo, Campano.

Noms en français : Digitale pourpre, Grande Digitale.

Descripcioun :
Aquelo poulido digitalo s'atrovo pas (o plus ?) au nostre. Se pòu pamens, e dificilamen, trouba à l'uba de noste relarg, dins la Valado dóu Rose. Lou mai estounant èi que s'atrovon proun de noum en prouvençau emé forço descripcioun (TdF), alor que lis anciàni floro la citon pas jamai.

Usanço :
L'erbo-di-campano es uno planto forço empouisounanto bèn couneigudo pèr soun acioun sus lou cor. Quàuqui flour abaston pèr faire un arrèst cardia. Acò s'apren à la digitalino que dèu èstre bèn dousado pèr servi en medecino. Avans de counèisse aquelo prouprieta, li fueio de digitalo servien pèr sóuda li plago meme li pu marrido.

Port : Grando erbo
Taio : 60 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico

Gènre : Digitalis
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Remarco : fotò
Jun à setèmbre

Liò : Bos clar - Campas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subre-atlantico
Ref. sc. : Digitalis purpurea L., 1753

fotò
fotò
Sangàri

Blitum bonus-henricus

Amaranthaceae Chenopodiaceae

Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.

Nom en français : Epinard sauvage.

Descripcioun :
Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.

Usanço :
"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.

Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun

Liò : Cast - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau - Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829 (= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RRR
ges
R
ges
ges
C
CCC
CCC

Digitalis purpurea & Blitum bonus-henricus

RRR
ges
ges
ges
ges
ges
ges
ges

Coumpara Gant-de-Nosto-Damo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Sangàri emé uno autro planto

fotò